Co oznaczają trudne zachowania?

Analizując opiekę nad chorym w demencji, od lat mówi się wiele o trudnych zachowaniach występujących u chorych. Dziś wiemy jednak, że jednym z ich źródeł mogą być niezaspokojone potrzeby. Potrzeby, których człowiek nie może wyrazić, gdy jego mózg choruje.

Jeśli zrozumiesz, jakie potrzeby i trudności są prawdopodobnym źródłem dyskomfortu i zmian w zachowaniu, będzie ci łatwiej dostrzec je u bliskiej osoby i właściwie na nie reagować.

Najczęstsze sytuacje to:

  1. Chory nie mówi o swoich potrzebach wprost. Może być głodny lub spragniony, ale wypowiada jedynie słowa: „chcę iść do domu”. Bo „dom” oznacza dla niego komfort i bezpieczeństwo – albo po prostu kojarzy się z miejscem, w którym jada obiad.
  2. Chce spędzać czas tak, jak wcześniej. Wszyscy mamy potrzebę wypełnienia swojego czasu i zachowania równowagi pomiędzy aktywnością a odpoczynkiem. W demencji to się nie zmienia – dlatego jeżeli wokół chorego ciągle coś się dzieje, może on potrzebować odpoczynku. Z kolei gdy cały dzień spędza w łóżku lub przed telewizorem, może czuć się tym bardzo wyczerpany. Jeżeli twój tata przez całe życie wypełniał swoje dni pracą, bycie skazanym na bezczynność może okazać się dla niego męczarnią.
  3. Chory nie jest w stanie mówić o swoich potrzebach. Bywa, że nie potrafi poinformować np. że ma potrzebę skorzystania z toalety. Niezależnie od formy demencji, na każdym jej etapie bliska ci osoba jest w stanie odczuwać ból – ale często nie potrafi go zidentyfikować ani nazwać. Na pytanie „Czy coś cię boli?” odpowie przecząco, bo nie uda jej się rozpoznać odczuwanego stanu jako bólu. W tej samej chwili jednak może boleć ją żołądek, kręgosłup, ząb albo może mieć zapalenie dróg moczowych.

Jaki z tego wniosek dla ciebie jako opiekuna?

Gdy opiekujesz się bliską osobą, ważniejsze od słuchania, co mówi, jest obserwowanie, co robi. Chcąc wyeliminować przyczyny trudnych zachowań, polegaj na swoim doświadczeniu i zmyśle obserwacji. Bo źródła wielu trudności mogą mieć podłoże fizyczne lub emocjonalne.

przewiń do góry przewiń w dół